İki büyük gıda devi, General Mills ve Mars, GDO etiketlemesini ABD genelinde uygulama kararı aldı.
Senatör Pat Roberts tarafından Parlamentoya sunulan ve endüstrinin de desteklediği gönüllü GDO etiketleme yasa tasarısı, Senatoda oylamadan geçemedi. Bu gelişmenin ardından iki gün sonra General Mills Başkan Yardımcısı ve Amerika perakende bölümü operasyon direktörü Jeff Harmening, General Mills’in internet bloğunda yer alan yazısında; “Washington’da tartışmalar devam ediyor ancak kesin olan bir şey var: Vermont eyalet yasası GDO içeren belli gıda ürünlerinin etiketlenmesini gerektiriyor ya da yüksek miktarda cezalarla karşı karşıya kalacağız.” açıklamasında bulundu.
Harmening yazısında ayrıca; “Ürünlerimizi tek bir eyalet için ayrı bir şekilde etiketleyemeyiz, bunu yapmaya kalkarsak maliyetler artacak ve bu durum da tüketicilerimize yansıyacak, biz bunu yapmayacağız. Sonuç olarak Amerika’nın her yerindeki tüketiciler yakın zamanda en sevdikleri General Mills ürünleri üzerinde Vermont Eyaletinin yasal olarak zorunlu kıldığı kelimeleri görmeye başlayacak.” açıklamasında bulundu.
Mars: Şeffaf olmaya kendimizi adadık
Mars ise internet sitesinde yer alan açıklamasında; “2014 yılında Vermont Eyaleti zorunlu bir etiketleme yasasını onayladı. Yasaya göre genetiği değiştirilmiş bileşen içeren gıda ürünlerinin çoğunun 2016 yılı Temmuz ayı itibari ile ambalajı üzerinde ürünün GDO içerdiğine dair bilgi sunan bir etikete yer vermesi gerekiyor. Yasaya uyum sağlama amacıyla genetiği değiştirilmiş bileşenler içeren ürünlerimizin ambalajları üzerinde Mars olarak bu etiketlere ülke çapında yer vereceğiz… Tüketicilerimize karşı şeffaf olmaya kendimizi adadık böylece tüketicilerimiz de sevdikleri ürünlerin içeriğinde ne olduğunu bilecek.” ifadelerine yer veriyor.
Mars açıklamasında ayrıca; “Genetiği değiştirilmiş bileşenlerin güvenli olduğuna kesin olarak inanıyoruz. Biyoteknoloji yoluyla geliştirilen gıdalar kapsamlı bir şekilde incelendi ve dünya genelinde çok çeşitli yürütme ajansları, bilim adamları, sağlık uzmanları ve diğer uzmanlar tarafından sağlıklı olduklarına karar verildi.” değerlendirmesinde bulunuyor.
General Mills’in de benzer bir şekilde genetiği değiştirilmiş gıdalarla ilgili fikrinin değişmediğini belirten Harmening; “Dünyanın önde gelen tüm gıda ve sağlık ajansları GDO’ların sağlıklı ve güvenli olduğunu onaylıyor.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Vermont GDO etiketleme yasası üzerinde fikir birliği yok
Bakeryandsnacks internet sitesine konuşan BraunHagey & Borden LLP Avukatlık şirketi ortaklarından Rebeca Cross; “Vermont yasasına şirketlerin nasıl uyum sağlayacakları konusunda endüstri şimdilik bir fikir birliğine varmış değil. Pratik yaklaşım perakendecilerin ürünleri raflara yerleştirmeden önce ürünlere etiket yapıştırması olabilir ancak yasa bu uygulamayı teşvik etmiyor. Perakendeciler genel olarak uyum konusunda sorumlu değil ancak yasaya göre etiketlemeyi perakendecilerin yapması durumunda yasa kapsamında perakendeciler ‘üretici’ olarak kabul edilecekler ve uyum konusunda sorumluluk sahibi olacaklar. Bu nedenle üreticiler eğer sıkı bir şekilde dağıtımlarını kontrol altına alamayacaklarsa etiketlemeyi ülke çapında uygulamayı seçebilirler. “ açıklamasında bulunuyor.
Gary Hirshberg: Eğer General Mills ve Mars bunun tüketicilerin talebi olduğunu kabul ediyorsa, politikacılar da kabul etmeli
General Mills ve Mars’ın kararı GDO karşıtı kampanyacılar tarafından memnuniyetle karşılandı. Just Label It ve Stonyfield Farm kampanyalarını yürüten Gary Hirshberg; “Bu tüketiciler için inanılmaz bir zafer. Şirketlerin tüketicilerin sadece gıdalarının içinde ne olduğunu ve nasıl yetiştiğini bilme isteğini kabul etme konusundaki liderliklerini takdir ediyorum. Eğer General Mills ve Mars gibi büyük şirketler bunun tüketicilerin isteği olduğunu kabul edebiliyorsa bizim politikacılarımız da kabul etmeli.” değerlendirmesinde bulunuyor.
CFSAF: Tedarik zincirimiz kaosa sürükleniyor
Endüstri destekli Güvenilir Ekonomik Gıda Koalisyonu (CFSAF) ise “şirketlerin Senato’nun Çarşamba günü yasa tasarısını geçirmekte başarısız olması sonucu bu yönde bir karar almak zorunda kaldıkları” şeklinde bir açıklama yaptı.
“Ülkemizin gıda tedarik zinciri bir kaosa sürükleniyor. Ülke çapında tutarlı bir gıda etiketleme standardımız olmadığı sürece bunun sonuçlarıyla karşı karşıya kalacağız. Gerçek şu ki, sadece 600,000 kişinin yaşadığı eyalet 300 milyonluk bir ulusa gıda etiketleme politikasını dikte ediyor.”
Koalisyon ayrıca diğer eyaletlerin de farklı uygulamaları hayata geçirmesi durumunda ortaya çıkacak yasal sorunlar konusunda kaygı duyduklarını belirtiyor.
Goodwin Procter hukuk firması ortaklarından Glenn Kerner; “Eğer Vermont’taki standarda uyarsanız bu bir sonraki eyaletin ve hatta daha sonraki bir diğer eyaletin de standardına uyumlu olacağınız anlamına gelmiyor. Bu da problemlerden sadece biri. Çözüm yollarından biri Vermont etiketleme standardına uyum sağlamak ya da ulusal bir etiketleme standardı getirilene kadar ürünlerinizi Vermont’tan çekmek… Sanırım pek çok şirket Senato’nun sonunda bir anlaşmaya varacağı umudu ile biraz daha beklemeyi seçecek.” değerlendirmesinde bulunuyor.
GMA: Üyelerimiz iki arada bir derede kaldı
Meyve Sebze Üreticileri Derneği (GMA) ise üyelerinin iki arada bir derede kaldığını belirtiyor. “Üyelerimizden General Mills gibi şirketler; diğer üreticiler, perakendeciler ve tarım grupları ile birlikte federal bir yasa için çalışmalarını sürdürse de bireysel olarak Vermont yasasına nasıl uyum sağlayacaklarına karar veriyor. Bu duyuru, Senato Nisan ayında tekrar göreve döndüğünde ulusal bir yasa için acilen harekete geçilmesi gerektiğini gösteriyor.”
Vermont GDO etiketleme yasası
GDO etiketleme yasası (Act 120) Vermont eyaletinde satışa sunulan gıdaların aksi ispatlanmadığı sürece ‘genetik mühendislikle üretildi’ veya ‘’kısmen genetik mühendislikle üretildi’ veya ‘genetik mühendislikle üretilmiş olabilir’ olduklarını belirtmelerini gerektiriyor.
İşlenmiş gıdalarda genetiği değiştirilmiş bileşenin gıdanın ağırlığının %0,9’undan daha az miktarda olması durumunda bu gıdalar uygulama kapsamı dışında tutuluyor.
Benzer bir şekilde yasa genetiği değiştirilmiş yemlerle beslenen hayvanlardan elde edien ürünlerin etiketlenmesini gerektirmiyor.
Etiketin tüketicilerin gıda ambalajı üzerinde rahatlıkla görebilecekleri bir şekilde yerleştirilmiş olması gerekiyor.