Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, elmada son yıllarda yaşanan sorunların bir türlü bitmediğini bildirerek, “elmada, Rusya ambargosu ve Ortadoğu pazarındaki sıkıntıların devam etmesi nedeniyle rekolte artışı çiftçimizin yüzünü güldürmedi. Yetersiz talep nedeniyle üretici fiyatı geçen yılın 45-50 kuruş altında seyrediyor” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, üretimde Çin ve ABD’nin ardından üçüncü sırada yer alan Türkiye’nin bu yıl, 2015 yılının 300 bin ton üzerinde, 2,9 milyon ton dolaylarında elma üreteceğini belirtti. Son yıllarda elma üretiminin 2,6 milyon ton ile 3,1 milyon ton arasında seyrettiğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Türkiye, dünya elma üretiminden yaklaşık yüzde 3,8 pay alıyor. Elmada ülkemiz büyük bir üretim potansiyele sahip. Isparta, Karaman, Niğde, Denizli, Antalya, Kayseri ve Çanakkale’de üretim yoğunlaşsa da ülkemizin hemen her yerinde elma yetiştirilebiliyor. Buna karşın tüketimimiz 2,2 milyon tonu, ihracatımız 142 bin tonu ancak buluyor. Elmanın 300 bin tona yakınını da üretim ve kullanımda kaybediyoruz. Üretim 2,6-2,7 milyon tonun üzerine çıkınca talep yetersizliği yaşanıyor.
Bu sene de bunu görüyoruz. Geçen yıl, üreticide 80 kuruş ile 1 lira 20 kuruş arasında değişen fiyat 35 kuruş ile 70 kuruş arasına indi. Elmada, Rusya ambargosu ve Ortadoğu pazarındaki sıkıntıların devam etmesi nedeniyle rekolte artışı çiftçimizin yüzünü güldürmedi. Yetersiz talep nedeniyle üretici fiyatı geçen yılın 45-50 kuruş altında seyrediyor.”
“Elma üreticisi, bu yıl da umduğunu bulamadı”
Talep kaynaklı sorunların ancak ihracatla çözülebileceğini bildiren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Ocak-Ağustos dönemleri karşılaştırıldığında, 2015 yılında Rusya’ya yönelik 10,5 milyon dolarlık ihracat, bu yıl yapılmadı. Irak’a ihracat 15,6 milyon dolardan 12,3 milyon dolara, Suriye’ye ihracat 4,5 milyon dolardan 2,3 milyon dolara, Mısır’a ihracat 1 milyon dolardan 571 bin dolara indi. Gürcistan, Türkmenistan, Ürdün, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan gibi ülkelere yönelik ihracatın yaklaşık 400 bin dolardan 4,15 milyon dolara çıkması yeterli olmadı. Bu ülkelere yapılan toplam ihracat Irak ve Mısır’daki kaybı ancak karşıladı.
Denizden komşumuz Rusya, yılda 1,2 milyon ton elma ithal ediyor. Bu ithalatı Polonya, Moldova, Sırbistan ve Çin’den yapıyor. Yine bizim bölgemizde Mısır 160 bin ton, Irak 53 bin ton, Suriye 42 bin ton elma ithal ediyor. Ambargodan önce Rusya, Türkiye’den yılda 13 bin 294 ton elma alıyordu. Rusya’nın 1,2 milyon tonluk elma ithalatında Türkiye’nin payı yüzde 1’lerde kalıyorsa sorunlar çözülemez.
Ortadoğu’daki sorunlar da devam ediyor. Bu yıl ihracatın yine iyi gitmeyeceği görülüyor. Elma üreticisi, bu yıl da umduğunu bulamadı.
Dış pazarların talep ettiği çeşitlerde üretim yetersiz… Maliyetleri yüzde 40 azaltan ve dış pazarların talep ettiği çeşitlerde üretim sağlayan modern kapama bahçeler yaygınlaştırılmalıdır. Standardizasyona önem verilmeli. İhracat pazarlarında kalite, fiyatın uygunluğu, ambalajlama önemlidir.
Daha fazla katma değer için meyve işleme tesisleri yaygınlaştırılmalıdır.
Ürünün uzun süre depolanabilmesi ve düşük fiyata elden çıkarılmaması için modern depoların sayıları artırılmalı, paketleme ve depolama konularında yatırımcılar teşvik edilmelidir.”